سیاستگذاریهای وزارت بهداشت در تعیین تعرفه بیمارستان‌های خیریه و خصوصی باعث شده تا پزشک متخصص یا از ارائه خدمات در بخش خیریه خودداری کند یا بیمار را به بخش خصوصی هدایت کند.
رئیس بیمارستان خیریه صدیقه زهرا در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز از تعرفه‌گذاری بیمارستان‌های خیریه گفت: سالیان سال بیمارستان‌ها و مراکز خیریه بر اساس شرایط بیماران، وضعیت مراجعین و منطقه جغرافیایی تعرفه‌ها را به نحوی مدیریت می‌کردند که بتوانند بالاترین پوشش را از مستضعفین مراجعه کننده داشته باشند. خیرین هم حساس بودند که آیا این نیت خیر و این رسالت انجام می‌شود یا نه؟ متاسفانه از سال ۹۶ به بعد وزارت بهداشت تعرفه مراکز خیریه را عمومی غیر دولتی تعیین کرد؛ در حالی که ما هیچ کمک هزینه‌ای از دولت دریافت نمی‌کنیم، موسسه کاملا خیریه هستیم که با حمایت خیرین در صورتی که وضعیت اقتصادی آن‌ها خوب باشد اداره می‌شویم. ما به موضوع اعتراض کردیم و بعد از ۱۱ ماه رسیدگی کردند و تعرفه‌ای تحت عنوان تعرفه خیریه برای ما در نظر گرفتند.
او ادامه داد: این تعرفه ۶۰% بیمارستان‌های خصوصی بود یعنی اگر تعرفه بیمارستان‌های خصوصی صددرصد است ما ۶۰ درصد آن هستیم. ما به این موضوع هم اعتراض کردیم چراکه بر اساس این تعرفه‌گذاری متخصصان هم وقتی دیدند تلاش می‌کنند اما نصفه بخش خصوصی به آن‌ها پرداخت می‌شود از ارائه خدمات در مرکز خیریه خودداری کردند یا بیمار را به بخش خصوصی هدایت نمودند.
ایشان در پاسخ به این سوال که اگر تعرفه بیمارستان خیریه مشابه بیمارستان خصوصی باشد ذات خیریه بودن زیر سوال می‌رود عنوان کرد: اگر اساسنامه ها را مطالعه کنید ذات بیمارستان خیریه این نیست که به همه مراجعین به یک شکل تعرفه‌گذاری داشته باشد. یعنی برای افرادی که توانمند هستند تعرفه‌های مناسب در نظر گرفته می‌شود اما افراد آسیب پذیر و ناتوان شناسایی شده و مددکاری بیمارستان این افراد را تحت پوشش خود می‌گیرد. با این روش مراکز خیریه سرپا مانده بودند و دستگاه‌هایشان را نو می‌کردند. درواقع از پس از هزینه‌های خود بر می‌آمدند زیرا در مراکز خیریه چیزی تحت عنوان سهامدار وجود ندارد. طبق اساسنامه‌ها حتی اگر درآمدی هم در این مراکز حاصل شود صرف بازسازی همان مرکز یا مددکاری بیماران می‌شود.
رییس بیمارستان صدیقه زهرا با انتقاد از سیاست‌گذاری‌هایی که پزشکان را به سمت فعالیت در مراکز خصوصی سوق می‌دهد، بیان کرد: زمانی که قانون پنج ساله ششم کشور به این سمت حرکت می‌کند که تمام حق الزحمه پزشکان و کادر بالینی یکسان‌سازی شود، چطور وزارت بهداشت کای متخصصی که عملی را در بیمارستان خصوصی انجام داده ۴۰ هزار تومان و متخصصی که در مراکز خیریه عمل می‌کند را ۲۰ هزار تومان در نظر می‌گیرد؟ همین باعث می شود که متخصص مرکز خصوصی را ترجیح دهد. این در حالی است که همه شرایط مانند حقوق، تجهیزات و تعرفه‌ای که تامین اجتماعی در نظر می‌گیرد برای این متخصص در هر دو بیمارستان یکسان است.
او افزود: وزارت بهداشت فقط برای اینکه بتواند بخش خصوصی را راضی و به بیمه‌های تکمیلی کمک کند که میلیاردها تومان از بیماران می‌گیرند تعرفه بیمارستان‌های خیریه را به اندازه‌ای پایین آورد که منتفع این قضیه بیمه‌های تکمیلی باشد. کاش حتی منتفع بیمه‌های پایه مانند تامین اجتماعی، خدمات درمانی و نیروهای مسلح بودند که کای یکسانی به بیمارستان‌های خیریه و دولتی پرداخت می‌کنند اما تنها متضرر این سیاست‌گذاری غلط مردم بودند.
وی اظهار داشت: ما در حال حاضر در بیمارستان توان به روز کردن دستگاه دیالیز را نداریم. ۸۸۲ تخت و دستگاه دیالیز در کشور در مراکز خیریه قرار دارند اما بروز نمی‌شوند. برخی از مراکز حامیان خوبی دارند زیرا سالیان قبل برخی وقفیات را برای این بیمارستان‌ها در نظر گرفتند اما برخی دیگر هیچ موقوفه یا موسسه درآمدزایی که سالیانه به آن‌ها کمک کند، ندارند. آنچه اتفاق می‌افتد این است که خیرین بعد از کلی پیگیری و درخواست مساعدت می‌گویند کدام دستگاه خراب یا سوخته است که ما برای تعمیر آن کمک کنیم. در حالی که ما افزایش ۱۱۲ برابری تعرفه پرسنل را داشتیم و با افزایش ۶۵۰ درصدی تورم تجهیزات پزشکی مواجه شدیم اما خیر که در این موارد به بیمارستان کمک نمی‌کند بلکه تنها در تعویض دستگاه‌ها یا افتتاح مرکز جدید همکاری می‌کند. خیر کسی است که بر اساس توان اقتصادی کار خیر انجام می‌دهد و در شرایط اقتصادی کنونی که کشور دچار بحران است خیرین هم مانند سابق نمی‌توانند کمک کنند.
او ادامه داد: دوستان تفاوت بخش خیریه و خصوصی را نمی‌دانند و می‌گویند که تعرفه‌ها باید متفاوت باشد اما تفاوت مراکز خیریه و خصوصی در این است که مراکز خصوصی توسط سهامداران اداره می‌شود که سودشان را می‌خواهند اما سرمایه اولیه بیمارستان خیریه توسط خیرین تامین می‌شود که سودی نمی‌خواهند. در حالی که تمام هزینه‌های روز این بیمارستان‌ها دقیقا مشابه بیمارستان‌های خصوصی است و هردو محروم از خدمات وزارت بهداشت در خصوص تامین تجهیزات پزشکی، ملزومات مصرفی و بودجه دولتی هستیم. پزشکان زمانیکه می‌بیند می‌توانند در بخش خصوصی با همان امکانات کار کنند اما دو برابر حقوق بگیرند تمایلی به فعالیت در بخش خیریه نخواهد داشت. از این گذشته بسیاری از مشکلاتی که در چند سال اخیر به وجود آمده ناشی از تاخیر پرداخت بیمه‌های پایه است و پزشکان و شرکت‌های دارویی دیگر به ما اعتماد نمی‌کنند و بیمار را مجبور به حضور در بخش خصوصی می‌کنند. این چالش بزرگی است که وزارت بهداشت در آن دخیل است.
از رئیس بیمارستان خیریه صدیقه زهرا پرسیدیم که آیا بهتر نیست که کای بیمارستان دولتی بیش از همه بیمارستان خیریه در میانه و بیمارستان خصوصی کمتر از همه باشد که پزشک برای حضور در بخش دولتی و خیریه ترغیب شود که او اینگونه پاسخ داد: اتفاقاً دکتر جان بابایی در جلسه‌ای اشاره کردند که در بحران کرونا ۶۷ الی ۷۰ درصد خدمات توسط بیمارستان‌های دولتی مدیریت شده است. سه درصد از این خدمات متعلق به بخش خصوصی بود و مابقی به بیمارستان‌های خیریه و عمومی غیر دولتی مانند ارتش و سپاه تعلق داشت. سوال اینجاست که رئیس سازمان نظام پزشکی که متولی یک صنف است چرا فقط از بخش خصوصی حمایت می‌کند؟ از رئیس کمیسیون سلامت مجلس درخواست افزایش تعرفه برای بخش خصوصی داشتند، آیا پرستاران و پزشکان ما که چه در بخش دولتی و خیریه شهید شدند خونه‌شان رنگ دیگری داشت؟ اگر رئیس این سازمان برای بخش خیریه درخواست افزایش تعرفه داشت، می‌گفتیم که می‌خواهند مردم را به سمت بخش دولتی هدایت کنند اما سه ماه مانده به پایان سال افزایش ۳۰ درصدی فقط در بخش خصوصی داشتند.
او تاکید کرد: این نشان می‌دهد که لابی‌گری بخش خصوصی حرف اول را می‌زند. مدرک کارشناسی شده‌ای از خدمات سلامت در این کشور وجود ندارد. دلیل اینکه ما در این چند سال گذشته بیمارستان‌ها و مراکز خیریه جدیدی نداشتیم این بود که از ما سوال می‌پرسیدند و می‌گفتیم چنانچه دوست دارید راه‌اندازی کنید و تحویل دولت دهید اقدام کنید اما اگر فکر می‌کنید که می‌توانید خودتان مدیریت کنید و کار خیرتان را ادامه دهید بدانید که شدنی نیست. وزارت بهداشت حتی یک جلسه برای شورای عالی بیمه به جهت رسیدگی به مشکلات بیمارستان‌های خیریه اختصاص نداده است و اجازه داده که ماه‌ها بگذرد تا بیمه های تکمیلی خصوصی سود خود را کسب کنند. این تبعیض در هیچ جای دنیا دیده نمی‌شود در دنیا به اندازه‌ای به مراکز خیریه اهمیت داده می‌شود که خیری که اقدام به این کار می‌کند از پرداخت مالیات معاف می‌شود اما در کشور ما علی‌رغم وجود ظرفیت بالایی از خیرین، وزارت بهداشت به قدری بد عمل کرد که دیگر کسی تمایل به این کار ندارد.
او در پاسخ به این سوال که چه کاری باید انجام شود که هزینه‌های کمرشکن بخش درمان به بیماران تحمیل نشود و مجبور نباشند که شبی ۱۰ میلیون تومان برای هتلینگ بیمارستان هزینه کنند، عنوان کرد: در حال حاضر اگر فردی بخواهد بیمار کرونایی در بخش خصوصی بستری کند در وهله اول ۵۰ میلیون تومان و ده میلیون تومان برای پرستار اختصاصی باید پرداخت کند. در حالیکه این خدمات با پنج تا ۱۰ میلیون تومان در مراکز خیریه انجام می‌شود. این تفاوت تعرفه شائبه‌ای را در مردم به وجود آورده که ارائه خدمات در بخش خصوصی بهتر از بخش خیریه است. پس حتماً پزشکان طرحی یا پزشکان سرباز در بخش خیریه فعالیت می‌کنند اما تا قبل از سال ۹۶ این بی‌اعتمادی را در مردم نداشتیم. تا پیش از آن کسانی که توان پرداخت بخش خصوصی را نداشتند و می‌خواستند که از خدمات بهتری نسبت به بخش دولتی برخوردار باشد به سمت بخش خیریه می‌آمدند اما در حال حاضر این طور نیست.
او اظهار داشت: وزارت بهداشت می‌تواند با مشورت از بیمارستان‌های خیریه تعرفه مناسبی را در نظر بگیرد تا مراکز خیریه بتوانند خود را به روز نگه دارند. خیرین هم برای ارائه خدمات و تاسیس مراکز خیریه تشویق شوند. سیاستگذاریهای غلط باعث می‌شود تا بیمار به دلیل نداشتن پول از دریافت خدمات درمانی محروم شود اما ما در بخش خیریه بیمار را از دریافت خدمات به دلیل نداشتن پول محروم نمی‌کنیم.
او در پایان با اشاره به اهمیت حضور جامعه پزشکی در رای‌گیری سازمان نظام پزشکی بیان کرد: تمام جامعه پزشکی باید احساس مسئولیت کنند و در انتخابات نظام پزشکی شرکت نمایند. سازمان نظام پزشکی که متعلق به یک صنف است باید به نوعی کار کند که همه جامعه پزشکی و کادر درمان را حمایت کند. اگر جامعه پزشکی اعضای صنف را خودشان تعیین نکنند پس چه کسی باید در این صنف تخصصی غیرسیاسی دخالت کند؟ از همه همکاران دعوت می‌کنم که پای صندوق‌ها بیایند تا برنامه‌های واقعی، درست و اخلاقی ارائه شود.